Tun Baga Tarkan (779-789)

Tun Baga Tarkan 789 yılma kadar on yıl tahtta kaldı. T’ang hanedanı artık güçlendiği için, Çin’e karşı eskisi gibi hakimane davranışlar göstermek yerine barış yanlısı bir politika izledi. Onun döneminde Çin’de Uygur tüccarlarının yanında Dokuz Oğuzlar da serbestçe dolaşıyorlar ve ticaret yapmalarının yanında yerli halka zarar veriyorlardı. Bunların başında Tudun unvanlı biri bulunuyordu. 780’de Çin imparatoru onlardan ülke sınırlarının dışına çıkmalarını istedi. Çinliler önceleri onlardan çekinse de, Uygur tüccarı arasına nifak sokarak onları böldüler ve daha sonra başta Tudun olmak üzere hepsini öldürdüler. Uygur kağanı Alp Külüg Bilge’nin bu duruma tepkisini önlemek için hediyeler gönderdiler.

Sha-t’o Türkleri, Uygurların vergileri artırıp mallarını ellerinden alması üzerine 786 yılında onlardan ayrılıp Tibetlilerle ilişki kurdular; Tibetlilerle birlik olarak Beş- balık şehrini ele geçirdiler. Bu dönemde Tibetlilerin güçlendiği, Kuça ve Kaşgar gi bi Uygur şehirlerine saldırdıkları görülmektedir. Karluklarm doğu grubu ve Sha- t’o’larm Tibetlilerin tarafını tutması Uygurların işini zorlaştırıyordu. 790’da Beşbalık Tibetlilerin eline geçince T’ang İmparatorluğu Orta Asya’dan tamamen çekildi.

Tun Baga Tarkan’ın (Alp Kutlug Bilge Kağan) 789 yılında ölümü üzerine yerine oğlu To-lo-ssu, Ay Tengride Kut Bulmış Külüg Bilge unvanıyla tahta geçti. İki yıl kadar süren hükümdarlığı döneminde Tibetlilerin işgal ettiği Beşbalık şehrini kurtarmaya çalıştı ve bunda başarılı oldu. 790 yılında kardeşi veya hatunu tarafından zehirlenerek öldürüldü. Kardeşi hemen kendini kağan ilan etti ise de devlet adamları bunu kabul etmeyip öldürülen kağanın oğlunu tahta geçirdiler.