Alaiye’nin (Alanya), Anadolu
Selçuklu Sultanı Birinci Alaeddin Keykubat tarafından fethinden sonra,
1293-1471 yılları arasında burada hakimiyet sürmüş olan beylere verilen ad.
Alaiye beyleri, önce Karamanoğullarına, sonra da Memluklere bağlı
kaldıklarından, beylik olarak kaydolunmamıştır.
Anadolu Selçuklularının son
zamanlarında, Alaiye’yi Karamanoğulları zaptettiler. 1293 senesinde Kıbrıs
Kralı Alaiye’ye asker çıkardı. Bunun üzerine Karamanoğlu Mecdüddin Mahmud Bey,
Memluk Sultanı Melik Eşref Selahaddin adına hutbe okutmak suretiyle tehlikeyi
atlattı. Alaiye, 1427 senesinde Karamanoğulları tarafından beş bin altın
mukabilinde Memluk Devletine satıldı. Bundan sonra Alaiye, memluk sultanının
yüksek hakimiyetini tanımak suretiyle Karamanoğlu Mahmud Beyin torunları
tarafından idare edildi.
İlk Alaiye beyi, Savcı bin Şemseddin
Mehmed’dir. Emir Savcı’dan sonra yerine oğlu Emir-i azam Karaman bin Savcı,
Alaiye beyi oldu. Bu da babası gibi Memluk sultanının himayesindeydi.
Lütfi Bey, kardeşi Emir Savcı’yı
öldürüp Alaiye beyi oldu. Lütfi Bey de Karamanoğulları tehlikesine karşı Memluk
hakimiyetini tanıdı.
Lütfi Bey, Karamanoğullarının sık
sık devam eden taarruzlarından bıkıp, Osmanlıların yardımını sağlamak için,
kızkardeşini, vezir-i azam Rum Mehmed Paşa ile evlendirdi.
Lütfi Bey, vefat edince, yerine
kardeşi Ali Beyin oğlu Kılıç Aslan, Alaiye Beyi oldu. Kılıç Aslan,
Osmanlıların, Karamanoğullarının topraklarını fethe başladıklarından,
Karamanoğullarının taarruzlarından kurtuldu. Fakat Gedik Ahmet Paşa tarafından
Alaiye muhasara edilince, Kılıç Aslan, şehri kendi isteği ile teslim etti.
Fatih Sultan Mehmed, Kılıç Aslan’a Gümülcine sancağını dirlik olarak verdi.
Böylece Alaiye Beyliği sona erdi 1471 (H. 876).
On dördüncü asırda Alaiye’de gemi
yapan tezgahlar vardı. Kereste ihracatı en önemli ticaret geliri idi. Güney
Anadolu, Mısır, Rodos ve diğer memleketlerle ticari münasebeti bulunan Alaiye,
Antalya’dan sonra en zengin ve en işlek bir pazar yeri idi. Bundan dolayı
Alaiye beyleri ve halkının mali durumları gayet iyi idi.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder