Missouri Anlaşması, bir köle eyaleti olarak kabul edilmek üzere Missouri'nin
başvurmasıyla ortaya çıkan politik fikir ayrılıklarını gidermek için Kongre'nin
uğraştığı bir girişimdi. Kongre'nin önemli adamları kölelik sorununun Birleşik
Devletleri en baştan ayırmasına izin vermek istemiyordu.
Bu anlaşmanın birkaç sonucu oldu; Missouri'ye istediği verildi ve başvurusu
kabul edildi. Maine içişlerini istediği gibi düzenleyebilecek özgür bir eyalet
olarak kabul edildi. Birleşik Devletler'de özgür eyaletler ve köle eyaletleri
arasında ise dengeyi sağlayacak bir takım kurallar getirildi. Ancak Dred Scott
gibi birinin ortaya çıkacağını hiç düşünmemişlerdi.
Scott, John Emerson adında bir ordu cerrahının kölesiydi. Emerson görevi
dolayısıyla Missouri'deki evinden ayrılıp birkaç yıllığına Illionis ve
Minnessota'da çalışmaya giderken yanında kölesi de vardı.
Emerson 1846'da öldükten sonra Scott'ın muhtemelen kölelik karşıtı olan beyaz
arkadaşları ona Emerson'dan özgürlüğünü istemek için mahkemeye başvurması
yolunda akıl verdi. Çünkü Emerson kölesiyle beraber özgür eyaletlerde
yaşıyordu. Scott bu tavsiyeyi değerlendirdi ancak ilk başta davayı kaybetti.
Fakat 1850'de Saint Louis'deki temyiz mahkemesinde davayı kazandı. Ancak
karar tekrar temyiz edildi ve 1852'de Scott köleliğe geri döndü.
Şunu belirtmekte yarar var: Artık önemli olan Scott'ın özgürlüğü değildi, çünkü
John Sanford adında bir kölelik karşıtı, onu Emerson'dan satın almıştı ve Scott
için başka planları vardı. Sanford bu davayı bir emsal oluşturması için
kullanmak istiyordu. Kendisi özgür bir eyalet olan New York'ta yaşıyordu ve bu
tür davalar orada federal devleti ilgilendiriyordu. Yani Yüksek Mahkemeye
kadar gidebilecek bir davaydı bu. Artık Scott'ın davası tüm Amerika'yı savaşın
eşiğine getirecek kadar önemli politik bir olay haline gelmişti.
Kölelik karşıtlarının amacı, kölelerin özgürlüklerini kazanmayı daha kolay hale
getirerek köle sahiplerini ortadan kaldırmaktı. Yüksek Mahkeme'nin köleliği
anayasaya tamamen aykırı bulmasını umuyorlardı.
Köle sahipleri de planlarını yapmıştı. Bir kölenin kişinin malı olup olmadığı
meselesini bir kenara bırakıp bu davanın tamamen Missouri eyaletini
ilgilendirdiğini savunuyorlardı. Missouri mahkemesi zaten Scott'ın aleyhine bir
karar çıkarmıştı. Bu davanın herhangi bir yerde tekrarı ise Missouri eyaletinin
haklarını ihlal etmek anlamına gelecekti.
Bazı kölelik karşıtı gruplar (Ohio'dan John McLean, Massachusetts'den
Benjamin R. Curtis) davanın federal mahkemede görülmesi için baskı yaptılar.
İddiaları Scott'ın Missouri Anlaşması'na göre serbest bırakılması gerektiğiydi.
Bu anlaşmaya göre federal mahkeme eyalet mahkemelerinden üstündü. Dava, kölelik karşıtlarının istediği gibi federal mahkemede görüldü ama pek hoşlarına
gitmeyecek bir karar alındı.
İkiye karşı yedi oyla mahkeme Scott'ın aleyhine karar verdi.
Mahkeme ayrıca, köle ya da özgür, hiçbir zencinin Amerikan vat
andaşı olmadığı yargısına vardı. Sonuç olarak davalarının federal mahkemede görülmesi
mümkün değildi. Dahası, mahkeme Kongre'nin herhangi bir bölgede köleliği
yasaklama yetkisine sahip olmaması gerektiğine karar verdi. Çünkü anayasa
halkın özgürlüğünü, malını korumak için yapılmıştı ve köleler de tabii ki maldı.
Bu, Birleşik Devletler'in kölelikle ilgili aldığı olumlu kararların tam tersine bir
tutumdu.
Kölelik karşıtları, kaş yapalım derken göz çıkartmıştı.
Köle sahipleri bu davada zafer kazanmış olsalar da uzun vadede zararlı çıktılar.
Mahkemenin kararı Demokratik Parti'yi ve köleliğe karşı oy veren
Cumhuriyetçileri tam olarak ayırmıştı ve bu konudaki fikirler halkın gözünde
tam olarak oturdu. Belki de bu yüzden 1860'da seçimlerde kölelik karşıtı
Cumhuriyetçi Abraham Lincoln başkan olarak seçilmişti. Bu seçim birçok tarihçi
tarafından İç Savaş'ın nedeni olarak kabul edilir.
Sonunda Dred Scott davası esas hedefine ulaşamadı. Kölelik karşıtları köle
haklarıyla ilgili önemli bir davayı kaybetmiş oldular ve hatta giriştikleri politik
savaşta bir adım gerilediler. Kölelik yanlılarının zaferi ise kısa süre sonra
kaybedecekleri bir savaşa neden olabilecek sahte bir zaferdi. Bu işten tek karlı
çıkan Scott'tı. Yüksek Mahkeme'nin kararından sonra Scott'ın sahibi ona söz
verdiği gibi özgürlüğünü bağışladı.
Artık altmış küsur yaşına gelmiş olan Dred Scott ise sonraki yıl öldü.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder